Table of Contents
Lido Finance là một dự án thuộc mảng Liquid Staking. Lido Finance được ra đời để giải quyết các vấn đề của người dùng khi tham gia staking trên Ethereum 2.0. Thông thường nếu người dùng tham gia staking trên Ethereum 2.0 thì ETH của người dùng sẽ bị khóa và chỉ được mở dần dần sau 9 tháng từ thời điểm Ethereum chuyển đổi POS thành công.
Nhưng với Lido Finance, người dùng tham gia staking thông qua Lido Finance sẽ nhận về tài sản phái sinh synthetics token có giá trị tương đương. Với synthetics token người dùng có thể tham gia DeFi trên Ethereum hay cross-chain sang các blockchain khác nữa để tối ưu tài sản. Điều này giúp người dùng vừa nhận yield từ tài sản stake, vừa giúp tối ưu hiệu quả sử dụng vốn của các synthetic asset được tạo ra.
Lido Finance được hình thành bởi 3 yếu tố:
Thông thường bạn sở hữu Ethereum, Near, Solana nhàn rỗi trong ví nhưng bạn lại lo lắng về rủi ro khi tham gia cung cấp thanh khoản với các DEXs hay tham gia cho vay trên các nền tảng Lending & Borrowing và để an toàn nhất bạn chọn tham gia staking. Nhưng vấn đề đặt ra là tài sản của bạn bị giữ trong các smartcontract muốn lấy ra có thể mấy vài phút thậm chí đến vài chục ngày.
Thì các dự án về mảng Liquid Staking sẽ giải phóng vấn đề này cho người dùng. Ví dụ: Người dùng khi tham gia staking ETH thì người dùng sẽ nhận về stETH với số lượng tương đương. Lido Finance sẽ tạo ra thanh khoản và use case cho stETH để người dùng có thể sử dụng một cách tối ưu nhất ví như stETH có thể làm tài sản thế chấp trên nhiều nền tảng Lending trên nhiều chain khác nhau, trong khi vẫn nhận lợi nhuận staking bình thường trên Lido.
a. Staking Pool
Sản phẩm đầu tiên và cũng quan trọng nhất của LIDO là Staking Pool. Trong mô hình Staking Pool bao gồm 5 thành phần chính: Node Operators, Validators, Oracles, Lido Staking Pool Smart Contract, ETH 2.0 Deposit Contract.
Mô hình Staking Pool của Lido sẽ hoạt động theo 3 bước chính sau đây:
(1) Người dùng staking tài sản trên LIDO, ví dụ là ETH, sẽ nhận về stETH token với tỉ lệ 1:1.
(2) ETH của người dùng sẽ được LIDO đem đi staking tại các validator đối tác.
(3) Theo thời gian, các Validator mà staking ETH của Lido sẽ được nhận thưởng. Phần thưởng sẽ được chia làm 2 phần: 90% cho các stETH holder, 10% là phí mint stETH của Lido, trong đó:
b. Synthetics token:
Synthetics token có thể hiểu là 1 token đại diện cho quyền sở hữu của 1 tài sản thực nào đó.
Trong trường hợp của Lido, stETH là token đại diện cho quyền sở hữu ETH đang được Staking trong hợp đồng ETH 2.0, bLUNA đại diện cho quyền sở hữu LUNA token đang được Staking ở các validator. Các synthetics token luôn được pegged theo tỉ lệ 1:1 với token gốc, tức 1 stETH = 1 ETH, 1 bLUNA = 1 LUNA.
Mục tiêu cuối cùng của những dự án như Lido đó là mở khóa thanh khoản cho người dùng trong khi vẫn nhận phần thưởng Staking, vì vậy những synthetics token mà người dùng nhận về phải thực sự có tính thanh khoản cao, khi đó dự án mới thành công tạo ra giá trị cho người dùng.
Lido rất quan tâm đến vấn đề này từ những ngày đầu thành lập. Lido đã giải quyết vấn đề này bằng cách hợp tác với rất nhiều bên nổi tiếng để tạo thêm các use cases cho các synthetics token.
c. Lido DAO
Lido DAO là tổ chức có vai trò quyết định đến hoạt động của Lido thông qua việc đề xuất, quyết định các tham số về fees, chỉ định người vận hành node, oracles… Ngoài ra, một phần fees của giao thức sẽ được tích lũy tại Treasury DAO (kho bạc chung của DAO) để phục vụ cho nghiên cứu, phát triển, khuyến khích khai thác thanh khoản, nâng cấp giao thức. DAO cũng có thể đưa ra quyết định phát hành thêm token để gọi vốn, marketing hoặc để incentive các kế hoạch liên quan.
a. Token allocation
Tổng cung 1B token sẽ được phân bổ như sau:
b. Token use case
LDO hiện tại được sử dụng với tính năng chủ yếu là phục vụ cho hoạt động quản trị Lido DAO. Khi người dùng muốn đưa ra các đề xuất hoặc bỏ phiếu cho các đề xuất (proposal) liên quan đến hoạt động của giao thức, họ cần nắm giữ LDO. Số phiếu bầu sẽ tỷ lệ thuận với số LDO mà người dùng nắm giữ.
c. Token vesting schedule
LDO không có một lịch trình phát thải cụ thể mà sẽ được cập nhật theo tuần. Thời gian mở khóa LDO lần đầu cho nhà đầu tư, các người xác nhận và giữ chữ ký cũng như đội ngũ phát triển là 17/12/2021, sau đó mở khóa dần dần trong vòng 1 năm.
Hiện, số lượng LDO đang lưu hành trên thị trường là 312,9 triệu token (theo dữ liệu tại CoinMarketCap ngày 30/11/2022), tương đương với khoảng 31% tổng cung tối đa.
Mặc dù khoảng thời gian từ đầu năm 2022 đến hiện tại tại thị trường không có tín hiệu tích cực, gây ra những vụ sụp đổ, tuy nhiên nó không thể đánh bại được Lido khi các số liệu về doanh thu cho thấy rằng Lido tiềm năng của Lido còn rất lớn.
Về tokenomics, hầu hết token đều được phân bố cho team, quỹ đầu tư. Bản chất token phân bổ cho validator và signature holder thực tế cũng chính là một phần phân bổ cho team và các quỹ (vì đây là các cá nhân, tổ chức thực hiện công việc validators và signature holder). Lịch trình mở khóa token khi thiếu rõ ràng, tốc độ mở khóa token cho team, investors… cũng là quá nhanh khi toàn bộ đến 17/12/2022 là đã mở khóa hết. Xét về góc nhìn dài hạn, đây là một lịch unlock rất không tốt. Về token use cases, LDO không thể làm gì ngoài việc dùng để biểu quyết. Nhìn chung, tokenomics của Lido khá “nghèo nàn” và nhàm chán.
Về vấn đề mạng lưới đang có xu hướng “tập trung”, Lido nhận ra điều này nên trong roadmap của dự án, họ đã nhấn mạnh vào việc tăng tính phi tập trung. Theo đó, việc quản trị sẽ được thực hiện chặt chẽ hơn và tình trạng tấn công tập trung cũng sẽ khó xảy ra hơn. Ngoài Ethereum, Lido cũng phân bổ nguồn lực cho các chain khác. Hiện tại dự án đã hỗ trợ 5 chain, bao gồm Ethereum, Solana, Polygon, Polkadot và Kusama.
Nhìn chung, liquid staking là một mảng đầu tư tiềm năng, mang lại mức độ linh hoạt cao hơn từ góc độ hiệu quả vốn. Lido là một dự án tiên phong trong lĩnh vực này với một sản phẩm mang tính đột phát, đã xây dựng được một cộng đồng mạnh, tạo được network effect tốt, có những backer top đầu hậu thuẫn (Anton Bukov là Co Founder của 1inch, CryptoCobain là KOLs với hơn 500k người theo dõi trên twitter đồng thời cũng là Co Founder của Ethereum, Banteg là thành viên thuộc core team của dự án yEARN Finance)
-> Từ những yếu tố trên, cho thấy rằng Lido sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai dài hạn.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: BingX không xác nhận và không chịu trách nhiệm hoặc nghĩa vụ pháp lý đối với bất kỳ nội dung, độ chính xác, chất lượng, quảng cáo, sản phẩm hoặc các tài liệu khác trên trang này. Người đọc nên tự nghiên cứu trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến công ty.