1. Arbitrum là gì? 

Arbitrum được phát triển bởi Offchain Labs và là giải pháp mở rộng Layer 2 sử dụng công nghệ optimistic roll-up để cung cấp các giao dịch tốc độ cao và phí thấp hơn. Nó được tạo ra để giúp giải quyết vấn đề phí giao dịch cao và tốc độ giao dịch chậm của mạng lưới Ethereum, cung cấp giải pháp có thể mở rộng và tiết kiệm chi phí hơn cho người dùng DeFi.

Ngay cả sau khi nâng cấp The Merge được triển khai vào tháng 9/2022, tốc độ và chi phí trên Ethereum vẫn không thể so sánh với Arbitrum, điều này đã dẫn đến việc người dùng và nhà phát triển đổ xô sang hệ sinh thái L2 này. Tổng giá trị tài sản bị khóa (TVL) đã đạt mức đỉnh kỷ lục 3,2 tỷ USD vào tháng 11/2021, và hiện tại, TVL đang ở mức khoảng 1,96 tỷ USD, dẫn đầu hệ sinh thái Layer 2.

So sánh mạng lưới Ethereum, Polygon và Arbitrum. Trong đó, Polygon là mạng lưới có phí rẻ và tốc độ xử lý nhanh hơn, tuy nhiên nó sử dụng cơ chế bảo mật PoS riêng. Trong khi Arbitrum thừa kế bảo mật của Ethereum, giải quyết bộ ba “bất khả thi” tốt hơn, nhưng chi phí cao hơn và độ trễ lớn hơn mặc dù không đáng kể

Arbitrum vẫn đang tiếp tục được phát triển, và thực tế có hai mạng lưới Arbitrum là One và Nova phục vụ các mục đích khác nhau:

• Arbitrum One: phát triển dựa trên công nghệ Optimistic Rollup, vai trò là nhà cho các dự án DeFi và NFT.
• Arbitrum Nova: phát triển trên công nghệ AnyTrust (công nghệ giúp tối ưu hoá phí giao dịch và tăng độ bảo mật), là giải pháp cho các dự án gaming và ứng dụng social.

2. Arbitrum hoạt động như thế nào?

Arbitrum sử dụng công nghệ roll-up, cho phép các giao dịch hợp đồng thông minh được thực hiện trên mạng lưới và cuộn lại thành một thông báo, sau đó sẽ được gửi đến Ethereum để xử lý.

Ngoài ra, hầu hết quá trình xử lý giao dịch sẽ được hoàn thành trên layer 2 và Arbitrum sẽ ghi lại kết quả trên chuỗi chính. Quá trình này giúp hệ thống có thể tăng đáng kể tốc độ làm việc và hiệu quả công việc.

Sau đó, bất kỳ trình xác thực nào cũng có thể chuyển khối roll-up và xác nhận tính hợp lệ của khối. Giao thức đảm bảo rằng mã sẽ chạy chính xác.

Bất kỳ validator (trình xác thực) nào cũng có thể sử dụng và xác nhận tính hợp lệ của các khối khác, trong khi thuật ngữ tổng hợp được sử dụng để mô tả cách thông tin công khai có thể được sử dụng để tạo lại lịch sử hoàn chỉnh của chuỗi từ một nhật ký được tối ưu hóa của sự kiện. Giao thức Arbitrum đảm bảo rằng mã sẽ chạy chính xác miễn là bất kỳ trình xác thực nào cũng trung thực cũng như giúp mạng chống lại sự thông đồng và các hình thức tấn công khác.

Arbitrum cũng có máy ảo Arbitrum (Arbitrum Virtual Machine). AVM là khu vực thực thi các hợp đồng thông minh Arbitrum và nằm trên EthBridge, một bộ sưu tập hợp đồng thông minh tương tác với chuỗi Arbitrum. Các hợp đồng thông minh tương thích với Ethereum được dịch tự động để chạy trên AVM.

3. Ưu điểm của Arbitrum

a. Khả năng tương thích EVM cao

Công nghệ của Arbitrum được coi là một trong những bản tổng hợp tương thích với EVM nhất. Dự án có thể tương thích với EVM ở cấp mã byte và bất kỳ ngôn ngữ nào, chẳng hạn như Solidity và Vyper, đều có thể được biên dịch thành EVM. Nhờ đó, nó giúp việc phát triển trở nên dễ dàng hơn nhiều vì các nhà phát triển không cần phải thành thạo một ngôn ngữ mới trước khi xây dựng trên Arbitrum.

b. Phí gas thấp

Là một giải pháp mở rộng lớp 2 cho Ethereum, Arbitrum không chỉ được thiết kế để tăng thông lượng giao dịch Ethereum. Đồng thời nó cũng giảm thiểu chi phí giao dịch nhờ cuộn nhiều giao dịch lại và gửi lên chuỗi chính.

c. Công cụ dành cho nhà phát triển mạnh mẽ

Arbitrum đã tạo ra tài liệu dành cho nhà phát triển trên hệ sinh thái này hoặc sử dụng các công cụ đã tồn tại trên Ethereum. Các nhà phát triển không cần tải xuống bất kỳ thứ gì, chẳng hạn như plugin hoặc trình biên dịch như Hardhat hoặc Truffle.

d. Hệ sinh thái phát triển nhanh

Nhận được sự ủng hộ của người dùng cùng nhiều dự án top đầu thị trường mở rộng sang, Arbitrum hiện tại là một trong những hệ sinh thái phát triển và có network effect tốt nhất thị trường.

4. Sự phát triển của Arbitrum

Trong khi thị trường sập mạnh thì dòng tiền vẫn rời khỏi hệ sinh thái Arbitrum tuy nhiên khi thị trường giảm nhẹ hoặc sideway thì TVL của Arbitrum bắt đầu có sự hồi phục và đặc biệt nhất khi thị trường hồi phục thì TVL của toàn bộ hệ sinh thái Arbitrum lại tăng trưởng rất mạnh. Nếu chỉ tính từ đầu năm 2023 tới nay thì TVL của hệ sinh thái Arbitrum đã tăng trưởng gần 100% và từ $1B lên đến $1.96B ở thời điểm hiện tại, và chưa có dấu hiệu chững lại.

Các số liệu về transaction và active user của Arbitrum luôn có mức tăng tưởng mạnh qua các biến động của thịt trường, mặc dù nền tảng này vẫn chưa có thông tin về token và không có nguồn incentive dồi dào như đối thủ cạnh tranh là Optimistic. Bên cạnh số lượng transaction thì số lượng các địa chỉ active mỗi ngày trên mạng lưới Arbitrum cũng đạt ATH cho thấy số lượng người dùng mới trên Arbitrum đang có sự tăng trưởng mạnh mẽ trở lại sau đợt sụt giảm vào giai đoạn tháng 11/2022 cùng với sự kiện FTX sụp đổ. Nguồn: https://dune.com/sixdegree/arbitrum-overview

Ở thời điểm hiện tại Arbitrum Bridge là một trong những cây cầu có TVL lớn nhất trong thị trường crypto. Mặc dù chỉ là một nền tảng Layer 2 nhưng mà TVL của Arbitrum Bridge còn lớn hơn cả Rainbow Bridge của Near Protocol, Fantom Anyswap Bridge,… TVL 7 ngày qua của Arbitrum Bridge vẫn đang tăng nhẹ, điều này cho thấy dòng tiền đang đổ về Arbitrum.

Nguồn: https://dune.com/queries/145067/285735

Vào ngày 21 tháng 2, Arbitrum đã vượt qua Ethereum về số lượng giao dịch hàng ngày, cụ thể, số lượng giao dịch hằng ngày trên Arbitrum đã tăng từ 159.919 lên hơn 1.103.398, tăng khoảng 590% trong vòng chưa đầy hai tháng. Trong khi đó số lượng giao dịch hàng ngày trên Ethereum tăng ít ỏi 46% trong cùng kỳ.

=> Nhìn chung các thông số của Arbitrum hiện tại đang rất tích cực, dòng tiền tiếp tục đổ về hệ sinh thái này trong 1 tháng trở lại đây với mức tăng trưởng TVL ấn tương 44.79%. Nhiều nhà đầu tư cũng tin tưởng Arbitrum sẽ có đợt ra mắt token và airdrop “khủng” trong thời gian tới nên đã đổ xô vào hệ sinh thái này. Các dự án xây dựng trên Arbitrum cũng có nhiều đợt airdrop cho người dùng tham gia trải nghiệm sản phẩm. Bên cạnh đó cũng có nhiều dự án lợi dùng niềm tin của người dùng để scam, rugpull.

5. Hệ sinh thái Arbitrum

Sau hơn 1 năm phát triển, hệ sinh thái Arbitrum đã gần như đầy đủ các mảnh ghép với nhiều dự án top đầu thị trường DeFi launch trên hệ sinh thái này như Uniswap, AAVE, Sushiswap, Curve,…. và các dự án native trên Arbitrum như GMX, Umami Finance, Swap Fish,…..

Theo dữ liệu thống kê từ ArbiProject, trên Arbitrum hiện tại đã có hơn 328 dự án khác nhau, trong số đó phần lớn là các dự án DeFi. Điều này hoàn toàn dễ hiểu do Arbitrum sở hữu bảo mật mạnh mẽ của Ethereum, đồng thời tốc độ giao dịch nhanh kèm phí gas rẻ. Ngoài sự tăng trưởng về TVL, các dự án DeFi trên Arbitrum còn cho thấy sự đa dạng: các dự án từ DEX, Lending, Perpetual DEX, Yield Farming, Options… Perpetual DEX chắc chắn là mảng phát triển và thu hút nhiều người dùng nhất cho Arbitrum. Ngoài ra, nhắc đến Arbitrum người ta thường nhớ đến các narrative nổi lên gần đây như Real Yield, Neutral Delta, GLP Wars, Option Wars,….

Máy chủ ảo AVM cũng giúp cho Arbitrum thân thiện hơn với developer cùng với nhiều công cụ cho nhà phát triển. Số liệu số lượng hợp đồng thông minh triển khai trên Arbitrum cho thấy sự áp đảo đối với đối thủ cạnh tranh trực tiếp là Optimictis. Nhiều developer phát triển chọn Arbitrum để hoạt động giải thích cho sự tăng trưởng mạnh về số lượng dự án trên hệ sinh thái này. Base – Blockchain layer 2 mới triển khai của Coinbase cũng đang có số lượng hợp đồng thông minh khá nhiều trên Base testnet.

6. Các dự án nổi bật trên Arbitrum

a. GMX – sàn DEX top đầu trên Arbitrum

GMX là dự án sàn giao dịch spot và perpetual (hợp đồng vĩnh viễn) phi tập trung lớn nhất trên Arbitrum. Đầu năm 2022, GMX nổi lên cùng narrative “Real Yield” với mô hình kinh doanh đem lại doanh thu thực và có thể phân bổ cho holder qua token, khuyến khích người dùng stake token quản trị. Mô hình này đã thu hút rất đông người dùng đến với GMX, cũng vì thế mà nhiều dự án DeFi mọc lên sau này trên Arbitrum đã fork lại mô hình của họ.

Ngoài ra, GMX còn chia sẻ 70% doanh thu của nền tảng cho GLP Holder, điều này khuyến khích nhiều dự án mới tham gia vào GLP Wars để cạnh tranh nguồn doanh thu rất lớn này. Hiện tại có các dự án nổi bật tham gia vào GLP Wars như Abracadabra, Jones DAO, Plutus DAO, GMD Protocol,…..

TVL của nền tảng này liên tục đạt ATH ngay cả trong giai đoạn downtrend. Hiện tại TVL của GMX được ghi nhận là $637M, tăng 38% kể từ đầu năm 2023.

Với các thông số ấn tượng: hơn $106B khối lượng giao dịch, hơn $161M phí giao dịch được tạo ra, kèm theo 162,077 unique user đã chứng minh vị trí của GMX trong hệ sinh thái Arbitrum.

Thống kê doanh thu của các dApp hàng đầu, GMX lọt vào top 3 với hơn $23.7M doanh thu trong vòng 180 ngày, xếp sau dYdX – sàn DEX top đầu Ethereum – với $38.7M và OpenSea với $46.6M.

Volume giao dịch và lượng người dùng trên GMX tuy không tăng tưởng quá mạnh nhưng đạt mức ổn định và bền vững. Người dùng phần đông tham gia giao dịch margin trên GMX, hấp dẫn nhất là các giao dịch liên quan của BTC và ETH.

=> Những thông số trên phần nào cho thấy sự phát triển của GMX khi sàn DEX này mới chỉ đi vào hoạt động hơn 1 năm. GMX đang dần trở thành nền tảng perpetual phổ biến top đầu thị trường. Cùng nguồn doanh thu dồi dào kèm cơ chế chia lợi nhuận hấp dẫn, GMX cũng đang là nguyên nhân cho cuộc chiến cạnh tranh doanh thu trên chính nền tảng này, thúc đẩy sự phát triển của DEX trên Arbitrum nói chung và mảng perpetual nói riêng.

b. Radiant Capital – Lending Protocol có TVL tăng trưởng mạnh

Radiant Capital là dự án Lending Protocol hoạt động trên layer 2 chain Arbitrum. Radiant hướng tới mục tiêu trở thành Money Market đầu tiên sử dụng mô hình omnichain, cho phép người dùng có thể đi vay và cho vay tài sản ở bất kỳ chain nào.

Trong thời gian tới, Radiant Capital có kế hoạch ra mắt Radiant V2 với nhiều tính năng cải tiến để phục vụ tầm nhìn Omnichain và Money Market lớn nhất trên Arbitrum. Trong đó bản cập nhật v2 sẽ gồm các nâng cấp sau:

• Cho phép lending/borrowing xuyên chuỗi đối với các đồng BTC, ETH và USDC
• Thay đổi có chế phạt khi rút thưởng sớm
• Giới thiệu Dynamic Liquidity Pool và thay đổi cơ chế thưởng RDNT Token
• Thay đổi thời gian vesting phần thưởng
• Ra mắt Island Game, cho phép chạy bot để thanh lý vị thế người dùng khác

Kể từ đầu năm 2023, Radiant Capital có lượng người dùng hoạt động tích cực, TVL của nền tảng này cũng tăng hơn 5 lần. Giá của token RDNT cũng tăng x10 kể từ đầu năm. Nhìn chung, người dùng bị thu hút bởi incentive khi thực hiện các thao tác vay-cho vay trên Radiant.

c. Dopex và cuộc chơi mảng Option

Mặc dù Option đang ít nhận được sự quan tâm của nhà đầu tư cá nhân, tuy nhiên trên Arbitrum hiện tại đang phát triển khá nhiều dự án mảng Option như Dopex, Lyra, Premia, Deri Protocol,…  Dopex là một protocol phi tập trung với mục đích tối đa tính thanh khoản cho người dùng, giảm rủi ro và tối ưu lợi nhuận quyền chọn khi người tham gia đóng góp thanh khoản vào giao thức.

Dopex nổi lên với các điểm nổi bật:

• Có các option pool cho phép người dùng kiếm được lợi nhuận thụ động bằng cách cung cấp tài sản và thanh khoản cho những người dùng có nhu cầu mua khác
• Mô hình veToken tương tự Curve: Người dùng có thể lock DPX thành veDPX trong vòng tối đa 4 năm để earn yield từ lạm phát DPX, protocol fees và voting. Mô hình token quản trị giống Curve có thể dẫn tới Dopex Option Wars của các tổ chức khi nền tảng này và mảng Option ngày càng phát triển
• Mô hình dual token DPX và rDPX giúp giảm thiểu các tổn thất cho người dùng khi tham gia giao thức.

Nhìn chung, Option nói chung và Dopex nói riêng vẫn là một mảng thuộc DeFi tiềm năng trong tương lai và còn rất nhiều điều cần phải giải quyết trong tương lai.

7. Kết luận

Arbitrum đã có những bước chuyển mình và phát triển mạnh từ cuối năm 2022 đến nay, hiện tại vẫn còn nhiều dư địa phát triển trên hệ sinh thái mới này. Tuy nhiên sự phát triển nhanh và nhận được sự ủng hộ của cộng đồng đã làm cho một số dự án lợi dụng để scam, rug pull. Arbitrum hiện tại đang thể hiện sức cạnh tranh của mình với các hệ sinh thái L1 cũ, và ngày càng khẳng định vị trí của mình trong cuộc chiến L2. Công nghệ optimistic roll-up trong thời gian tới còn nhiều cơ hội phát triển, trong khi các dự án zk roll-up cần thời gian để build sản phẩm, năm 2023 sẽ là năm bùng nổ của Arbitrum.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: BingX không xác nhận và không chịu trách nhiệm hoặc nghĩa vụ pháp lý đối với bất kỳ nội dung, độ chính xác, chất lượng, quảng cáo, sản phẩm hoặc các tài liệu khác trên trang này. Người đọc nên tự nghiên cứu trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến công ty.

Về BingX

Được thành lập vào năm 2018, BingX là sàn giao dịch xã hội tiền điện tử chuyên nghiệp cung cấp các dịch vụ giao dịch spot, phái sinh và sao chép cho hơn 100 quốc gia trên toàn thế giới với hơn 3 triệu người dùng. BingX kết nối người dùng với các giao dịch viên ưu tú và mang đến một nền tảng giao dịch an toàn, đơn giản và minh bạch.

Tìm hiểu BingX tại: https://bingx.com