1. MultiversX là gì?

MultiversX là một nền tảng public blockchain (blockchain công khai) được tạo ra để cung cấp khả năng mở rộng, khả năng tương tác và thông lượng cao bằng cách sử dụng hai yếu tố chính: Adaptive State Sharding và một cơ chế đồng thuận mới Secure Proof of Stake (SPoS).

Mục tiêu của MultiversX là tạo ra một mạng phi tập trung có thể cung cấp hiệu suất 10,000 giao dịch mỗi giây ( Ethereum chỉ có 15 TPS), đồng thời cung cấp cho người dùng sự bảo mật cao hơn.

Bên cạnh đó, team MultiversX mong muốn sẽ giải quyết vấn đề nan giải về khả năng mở rộng, cũng như cải thiện x1000 lần về tốc độ, quy mô, chi phí và trải nghiệm người dùng của blockchain.

MultiversX trước đây có tên là Elrond. Ngày 05.11.2022, Elrond thông báo đổi tên thương hiệu thành MultiversX để phù hợp với định hướng phát triển metaverse trong tương lai.

2. Định hướng và công nghệ của Multivers

Một số định hướng phát triển của MultiversX để tạo ra một giải pháp blockchain công cộng được thiết kế để mở rộng quy mô:

• Phân quyền hoàn toàn: loại bỏ sự cần thiết của bất kỳ bên thứ ba, do đó loại bỏ bất kỳ điểm lỗi đơn lẻ nào có thể xảy ra
• Bảo mật mạnh mẽ: cho phép giao dịch an toàn và ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công nào.
• Khả năng mở rộng cao: cho phép mạng đạt được hiệu suất ít nhất bằng với đối tác tập trung, được đo bằng TPS.
• Hiệu suất tốt: thực hiện tất cả các dịch vụ trên mạng với các yêu cầu tính toán và năng lượng tối thiểu
• Tăng cường khả năng của mạng lưới và lưu trữ: đảm bảo chi phí cạnh tranh cho việc lưu trữ và đồng bộ hóa dữ liệu.
• Khả năng tương tác xuyên chuỗi: cho phép giao tiếp không giới hạn với các dịch vụ bên ngoài.

Bắt đầu từ những định hướng trên, đội ngũ MultiversX đã có hướng phát triển nên một blockchain công khai, được thiết kế đặc biệt để trở nên an toàn, hiệu quả, có thể mở rộng và có thể tương tác. Đóng góp chính của MultiversX dựa trên hai công nghệ nền tảng:

1) State Sharding: phân vùng blockchain và trạng thái tài khoản thành nhiều phân đoạn, được xử lý song song bởi các trình xác thực tham gia khác nhau;

2) Cơ chế đồng thuận Secure Proof of Stake: một biến thể cải tiến của Proof of Stake (PoS) nhằm đảm bảo tính bảo mật lâu dài và sự công bằng phân tán, đồng thời loại bỏ nhu cầu sử dụng các thuật toán PoW tốn nhiều năng lượng.

3. Tổng quan kiến trúc của Multivers

Có hai thực thể chính trong MultiversX: người dùng và nodes. Người dùng, mỗi người nắm giữ một số cặp khóa công khai/riêng tư (ví dụ: trong một hoặc nhiều ứng dụng ví), sử dụng mạng MultiversX để triển khai các giao dịch đã ký để giao dịch hoặc thực hiện hợp đồng thông minh. Họ có thể được xác định bằng một trong các địa chỉ tài khoản của họ (được lấy từ khóa chung).

Các node được đại diện bởi các thiết bị tạo thành mạng MultiversX và có thể tham gia thụ động hoặc tích cực vào các tác vụ xử lý. Những validator đủ điều kiện là những người tham gia tích cực trong mạng của MultiversX. Cụ thể, họ chịu trách nhiệm điều hành sự đồng thuận, thêm khối, duy trì trạng thái và được thưởng cho những đóng góp của họ. Mỗi validator đủ điều kiện có thể được xác định duy nhất bằng khóa công khai được tạo thông qua dẫn xuất của địa chỉ đã đặt số tiền cần thiết và ID nút.

Hơn nữa, mạng được chia thành các đơn vị nhỏ hơn gọi là shards. Trình xác thực đủ điều kiện được chỉ định cho một shards dựa trên thuật toán giữ cho các nút được phân bổ đồng đều trên các shards. Mỗi shards chứa một nhóm đồng thuận được chọn ngẫu nhiên. Bất kỳ người đề xuất khối nào cũng có trách nhiệm tổng hợp các giao dịch thành một khối mới. Người xác thực chịu trách nhiệm từ chối hoặc phê duyệt khối được đề xuất, do đó xác thực khối đó và đưa khối đó vào blockchain.

4. Đội ngũ dự án

MultiversX được đồng sáng lập vào cuối năm 2017 bởi Beniamin và Lucian Mincu, cùng với Lucian Todea.

Team MultiversX có 27 thành viên gồm: developer, designer, và kỹ sư từ Intel, Microsoft, ITNT và Soft32. Ngoài ra, team còn nhận được sự cố vấn từ 7 thành viên khác từ các công ty nổi tiếng như Google, NASA, Ethereum, và các chuyên gia từ Đại học George Mason (GMU) và Đại học Illinois (UI).

Trong số các cố vấn này có cặp đôi sáng lập của City of Zion và NEX là Fabio Canesin và Ethan Fast.

5. Quỹ đầu tư

MultiversX được hỗ trợ và đầu tư hơn 1,9 triệu đô la bởi nhiều VC lớn trên thị trường là Binance Labs, Electric Capital, NGC, Maven11, WoodStock,… vào tháng 06/2019.

MultiversX đã IEO trên Binance Launchpad vào tháng 07/2019 với số vốn raise được hơn 3 triệu đô la cho 5 triệu token được public sale.

6. Tổng quan về hệ sinh thái Multivers

Hệ sinh thái của Multivers trông có vẻ nhiều và đông đảo, nhưng đa số các ứng dụng chỉ là đối tác hoặc được tích hợp với Multivers, và cũng chưa triển khai ứng dụng trên hệ sinh thái này. Hệ sinh thái nhìn chung cũng thiếu các khá nhiều mảng. Đa số các dự án trên hệ sinh thái fork lại mô hình của các dự án trên Ethereum thông qua EVM, chưa có nhiều điểm nổi bật. Nguồn: https://files.multiversx.com/multiversx-ecosystem.pdf

Mảng DeFi của Multivers còn ít dự án được xây dựng native trên hệ sinh thái này, nổi bật nhất là xExchange (trước đây là Maiar) với $91.11M TVL và chiếm tới 95.37% dominance. Đây cũng là một điểm đáng ngại khi một dự án chiếm dominance quá cao trong một hệ sinh thái, sự sụp đổ bất kỳ lúc nào của dự án bởi các cuộc tấn công hay bất kỳ nguyên nhân nào khác có thể khiến hệ sinh thái đi vào khủng hoảng, thậm chí ngừng hoạt động.

Vào cuối 2021, TVL của xExchange có lúc lên đến $2.13B nhưng hiện tại sụt giảm chỉ còn $95.54M. Điều này được lý giải một phần do cơ chế incentive token thu hút nguồn tiền dồi dào đổ về dự án, tuy nhiên sau một thời gian nguồn lợi nhuận từ incentive không còn hấp dẫn, cộng thêm giá token lao dốc đã khiến dòng tiền rời khỏi dự án.

Chưa có các dự án native trên hệ sinh thái về các mảng quan trọng như Lending, CDP, Stablecoin, Derivetive, Yield,…

Sau khi đổi tên thành Multivers và định hướng phát triển metaverse, Multivers cũng đã lên kế hoạch phát triển các sản phẩm trụ cột, trong đó chủ đạo là xFabric, xPortal, xWorlds:

• xFabric là một module blockchain có chủ quyền. Có thể triển khai trong vài phút. Hoàn toàn tùy biến. Bao gồm một bộ tính năng và các trường hợp sử dụng cho bất kỳ quảng cáo, thương hiệu hoặc công ty nào.
• xPortal là một SuperApp. Cổng vào Metaverse. Chứa tất cả công cụ từ avatar, các công cụ tài chính và mạng xã hội có thể truy cập cho bất cứ ai, bất cứ nơi nào trên thế giới.
• xWorlds là một nền tảng được phát triển với sự hợp tác của Improbable cho phép những trải nghiệm mới được tích hợp với xPortal và xFabric.

Tuy nhiên đây mới chỉ là roadmap cho 2023, các sản phẩm vẫn đang trong quá trình nghiên cứu và phát triển. Có thể thấy để đạt được mục tiêu như trên, Multivers sẽ cần khá nhiều thời gian để hoàn thiện sản phẩm của mình. Nguồn: https://twitter.com/MultiversX/status/1608856235545366530

7. Tokenomics

a. Token allocation

Token EGLD được phân phối như sau:

• 25% dành cho Public Sale IEO trên Binance
• 19% dành cho Private Sale
• 19% dành cho Đội ngũ dự án
• 7% dành cho Phần thưởng hệ sinh thái
• 5% dành cho Marketing
• 2% dành cho Community Fund
• 5% dành cho Ban cố vấn
• 17% dành cho Phát triển hệ sinh thái

b. Token use cases

• Trả phí giao dịch bên trong mạng lưới.
• Staking vào hệ thống và trở thành các validators xử lý các giao dịch trong hệ thống.
• Vote và làm phần thưởng cho các Validator tham gia đóng góp vào mạng lưới.

c. Token vesting schedule

8. Kết luận

Là hệ sinh thái L1 xuất hiện từ 2019 với tầm nhìn rộng vào thời điểm đó, tuy nhiên Multivers chưa cho thấy sự nổi bật của mình so với các dự án L1 top đầu thị trường. Nhìn chung, các yếu tố cơ bản của hệ sinh thái đã bắt đầu xuất hiện, nhưng cần hoàn thiện thêm vì thiếu nhiều mảng quan trọng, cần chờ đợi thêm các mảnh ghép quan trọng khác như lending, bridge, yield,…. xuất hiện rồi mới có thể thu hút dòng tiền bền vững từ hệ sinh thái khác thay vì nguồn incentive không bền vững như các dự án cũ.

Số lượng dApp trên Multivers còn ít cho thấy các nhà phát triển chưa quan tâm nhiều đến hệ sinh thái này. Với định hướng vào lĩnh vực metaverse, còn nhiều thứ cần phải hoàn thiện để có thể cạnh tranh với các gã khổng lồ như Polygon, BNB Chain hay Ethereum. 2023 sẽ là một năm quan trọng với Multivers khi các sản phẩm nòng cốt về metaverse được launch, sự thành công của các sản phẩm này sẽ đem lại sẽ giúp Multivers vượt lên và thu hút người dùng tham gia nhiều hơn vào hệ sinh thái.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: BingX không xác nhận và không chịu trách nhiệm hoặc nghĩa vụ pháp lý đối với bất kỳ nội dung, độ chính xác, chất lượng, quảng cáo, sản phẩm hoặc các tài liệu khác trên trang này. Người đọc nên tự nghiên cứu trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến công ty.

Về BingX

Được thành lập vào năm 2018, BingX là sàn giao dịch xã hội tiền điện tử chuyên nghiệp cung cấp các dịch vụ giao dịch spot, phái sinh và sao chép cho hơn 100 quốc gia trên toàn thế giới với hơn 3 triệu người dùng. BingX kết nối người dùng với các giao dịch viên ưu tú và mang đến một nền tảng giao dịch an toàn, đơn giản và minh bạch.

Tìm hiểu BingX tại: https://bingx.com